آکنه التهاب پوستی است که با دانههای سر سیاه، سر سفید و یا لکههای قرمز که معمولاً به آنها “جوش” میگویند مشخص میشود. رایجترین شکل آکنه، آکنه ولگاریس نامیده میشود. آکنه اغلب در صورت ظاهر میشود، اما در قفسه سینه، پشت و بازوها نیز ظاهر ممکن است رشد کند. آکنه تقریباً 90٪ از نوجوانان و بین 20٪ تا 30٪ از افراد 20 تا 40 ساله را مبتلا میکند. این عارضه بیشتر از هر مشکل پوستی دیگری نیاز به مشاوره پزشکی دارد.
آکنه تهدیدی برای زندگی نیست، اما میتواند باعث ناراحتی، تغییر شکل و مشکلات روانی اجتماعی شود. آکنه همچنین میتواند اسکارهای عمیق و دائمی به جای بگذارد. با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در رابطه با جوش صورت چیست ؟ انواع جوش، علت ایجاد، جلوگیری و درمان جوش صورت، در اختیارتان قرار دهیم.
جوش صورت چگونه شکل میگیرد؟
آکنه زمانی ایجاد میشود که فولیکولهای مو توسط سلولهای مرده پوست مخلوط با سبوم مسدود میشوند. سبوم یک ماده روغنی است که توسط غدد متصل به فولیکولهای مو به نام غدد چربی تولید میشود.
در افراد مبتلا به جوش، این غدد، سبوم اضافی تولید میکنند که با سلولهای مرده پوست مخلوط میشود و پلاگینی را تشکیل میدهد که فولیکولها را مسدود میکند. این پدیده محیط مساعدی را برای کوتی باکتریوم آکنه، نوعی باکتری که معمولاً در زیر پوست وجود دارد، برای رشد و ایجاد التهاب ایجاد میکند.
فعالیت هورمونها میتواند باعث بروز آکنه یا افزایش تعداد ضایعات شود. هورمونهای بلوغ به شدت، رشد و تولید سبوم توسط غدد سباسه را تحریک میکنند. غدد چربی به تغییرات هورمونی بسیار حساس هستند.
هورمونهایی که بیشترین تأثیر را بر غدد چربی دارند، هورمونهای مردانه به نام آندروژن هستند. آنها توسط مردان و زنان ترشح میشوند، اما میزان آنها در بدن مردان بیشتر است. این هورمونها همچنین میتوانند باعث ایجاد آکنه در چرخه قاعدگی زنان شوند، به همین دلیل است که زنان اغلب هنوز در بزرگسالی جوش دارند.
مصرف غذاهای ناسالم و شکلات عامل ایجاد آکنه نیست و نمیتواند در روند درمان جوش صورت اختلال ایجاد کند. مو و پوست چرب باعث ایجاد آکنه نمیشود، اما اغلب نشانهای از فعالیت بیش از حد غدد چربی است که علت واقعی ایجاد آکنه خواهد بود. تحقیقات نشان میدهد که استرس میتواند آکنه موجود را بدتر کند، اما باعث آن نمیشود.
انواع جوش
جوشها دارای انواع مختلفی هستند که در زیر به معرفی آن میپردازیم:
آکنه نوجوانان چند شکلی
این آکنه کلاسیک دوران نوجوانی است که در دوران بلوغ ایجاد میشود. به این دلیل چند شکلی نامیده میشود که دکمهها شکلهای مختلفی به خود میگیرند. معمولاً با آکنه احتباسی، با ظهور جوشهای سر سیاه و میکروکیستها یا کومدونهای بسته، ابتدا منحصراً روی صورت شروع میشود. جوشهای قرمز التهابی ممکن است وجود داشته باشند اما در اقلیت هستند.
آکنه التهابی در بزرگسالان
آکنه التهابی اغلب میتواند با آکنه احتباسی همراه باشد. این مرحله دوم است که جوشهای قرمز و دردناک به شکل پاپول و پوسچول غالب میشوند. کلونیزاسیون جوشها توسط باکتری Cutibacterium acnes (که قبلاً Propionibacterium acnes نامیده می شد.) باعث واکنش التهابی میشود. جوشها هم در صورت، به خصوص در ناحیه T و هم در فک، خط گردن و پشت، به ویژه در مردان، موضعی هستند.
آکنه کیستیک
جوشهای قرمز (پاپول و پوسچول) به سمت ضایعات عمیقتر، گرهها و کیستها پیشرفت میکنند. این ضایعات از نظر اندازه بزرگتر بوده و مانند تودههای کوچک و سخت زیر پوست به نظر میرسند و همچنین ممکن است ملتهب باشند. درمان آکنه کیستیک بسیار دشوار است و نیاز به مشاوره با متخصص پوست دارد. جوشهای غیرقابل دسترس میتوانند زخمهای جدی به جا بگذارند.
آکنه هورمونی
اساساً آکنه همیشه هورمونی است، زیرا ترشح سبوم توسط هورمونها کنترل میشود. با این حال، مواردی وجود دارد که عدم تعادل هورمونی میتواند بیماری را توضیح دهد، مثلاً تولید بیش از حد هورمونهای مردانه.
- تأثیر چرخه قاعدگی زنان نیز به طور گستردهای در آکنه با تشدید جوشها در دوره قبل از قاعدگی دخیل است. 50 درصد از زنان بالغ مستعد جوش هورمونی، تکامل آکنه خود را در طول چرخه با شعلهور شدن 7 تا 10 روز قبل از پریود مشاهده میکنند.
- آکنه بارداری نیز تا حد زیادی با تغییرات هورمونی در این دوره توضیح داده میشود. بر اساس مطالعهای که انجام شد، 42 درصد از زنان را تحت تأثیر قرار میدهد. مشکل، بعد از زایمان فقط در یک زن از هر دو زن ناپدید میشود.
تمام مکانیسمهای هورمونی آکنه هنوز به طور کامل شناخته نشدهاند و محققان روی این موضوع برای درک بهتر تداوم آکنه به ویژه در زنان بالغ، کار میکنند. درمان جوش صورت در هر یک از این انواع آکنه متفاوت است و بسته به نظر پزشک متخصص دارد.
انواع دیگر آکنه
بیماری پوستی آکنه میتواند اشکال نادرتر اما گاهی بسیار جدی را به خود بگیرد. این اشکال آکنه شامل موارد زیر هستند:
آکنه کنگلوباتا: آکنه کنگلوباتا انواع جوشها و ضایعات را در تعداد زیاد و با خطر بالای ایجاد اسکار، مرتبط میکند. این بیماری روی صورت، پشت، شانهها و قفسه سینه به ویژه در مردان جوان تاثیر میگذارد.
آکنه فولمینانس: آکنه فولمینانس به طور ناگهانی و وحشیانه در مردان 15 تا 30 ساله ظاهر میشود. این جدی ترین شکل آکنه است که نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. تهاجم کیستها و ندولها با تب و درد مفاصل همراه است.
آکنه دارویی: آکنه دارویی واکنشی به مصرف داروها، اغلب کورتیکواستروئیدها، انواع خاصی از داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد سل، ویتامین B12 (اغلب توسط گیاهخواران مصرف میشود) و بسیاری دیگر است.
آکنه تماسی: آکنه تماسی میتواند در اثر تماس ساده با برخی از محصولات شیمیایی بسیار کمدوژنیک مورد استفاده در صنعت یا در بخشهای خاص حرفهای ایجاد شود.
آکنه مربوط به لوازم آرایشی: آکنه لوازم آرایشی که بسیار گسترده است با استفاده از محصولات آرایشی بهداشتی که مناسب نیستند گسترش پیدا میکند. ممکن است این مواد آرایشی با پوست زخمی برخورد کند و باعث واکنش آلرژیک و ایحاد جوش شود. همینطور انبوهی از کرمها، فونداسیونها و پودرها منجر به ایجاد یک لایه انسدادی میشود که پوست را خفه میکند. این نوع آکنه میتواند آکنه کلاسیک موجود را تشدید کند.
راهکارهای درمان خانگی برای جوش صورت
با دانستن برخی از راهکارهای درمان جوش صورت به کمک مواد طبیعی و با عوارض کمتر نیز میتوان به جنگ این عارضه رفت. در ادامه برخی از این راهکارهای درمان خانگی را معرفی میکنیم.
1. سرکه سیب بمالید.
تحقیقات از توانایی برخی مواد موجود در سرکه سیب برای مبارزه با باکتری و قارچها حمایت میکند. سرکه سیب حاوی اسید سیتریک و سایر اسیدهای آلی است. یک مطالعه در سال 2016 نشان میدهد، این ماده در ترکیب با اکسید روی میتواند با باکتری P. acnes مبارزه کند و میتواند در برخی از افراد راهکاری برای درمان جوش صورت باشد. P. acnes یک باکتری چربی دوست از فلور پوستی مشترک است. فولیکولهای مو و غدد چربی را کلونیزه میکند و میتواند باعث ظهور یا تکثیر آکنه شود.
توجه: حتما با متخصص پوست در رابطه با استفاده از سرکه سیب مشورت کنید زیرا برخی از متخصصان پوست توصیه میکنند که به هیچ وجه از سرکه سیب استفاده نکنید، زیرا میتواند پوست را تحریک کند.
2. مکمل روی مصرف کنید.
روی یک ماده مغذی مهم است که نقش مهمی در رشد سلولی، تولید هورمون، متابولیسم و عملکرد سیستم ایمنی دارد. این مکمل یکی از روشهای درمان جوش صورت است که به عنوان یک راه حل معتبر شناخته شده است.
بر اساس یک متاآنالیز در سال 2020، افرادی که تحت درمان با روی بودند، در مقایسه با افرادی که چنین نبودند، بهبود قابل توجهی در تعداد جوشهای ملتهب داشتند. حداکثر تعداد مجاز روزانه توصیه شده برای روی، 40 میلیگرم در روز است. مصرف بیش از حد روی میتواند عوارض جانبی از جمله درد معده و سوزش روده داشته باشد.
3. ماسک عسل و دارچین درست کنید.
برخی تحقیقات نشان میدهد که ترکیب عسل و دارچین میتواند اثرات ضد باکتریایی بر علیه P. acnes داشته باشد. همینطور مطالعات نشان میدهد که عسل از رشد P. acnes جلوگیری میکند.
4. از مکمل روغن ماهی یا روغن بذر کتان استفاده کنید.
اسیدهای چرب امگا 3 چربیهای مفیدی هستند که فواید زیادی برای سلامتی دارند. روغن ماهی دارای دو نوع اسید چرب امگا 3 است، از جمله ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA). یک مطالعه در سال 2019 نشان داد که سطوح بالای EPA و DHA میتواند عوامل التهابی را کاهش دهد که ممکن است بر روی کاهش خطر آکنه نیز تاثیر گذار باشد. همچنین میتوانید با خوردن ماهیهای چرب مانند سالمون، ساردین، گردو، دانههای کتان آسیاب شده، اسیدهای چرب امگا ۳ دریافت کنید.
5. از رژیم غذایی با شاخص گلیسمی پایین پیروی کنید.
شاخص گلیسمی (GI) یک غذا نشان میدهد که چقدر سریع موجب افزایش قند خون میشود. مصرف غذاهایی با شاخص گلیسمی بالا احتمالا منجر به افزایش ترشح انسولین میشود که به نوبه خود میتواند تأثیر مستقیمی بر ایجاد و شدت آکنه داشته باشد.
تحقیقات نشان میدهد افرادی که از رژیم غذایی کم کربوهیدرات پیروی میکردند سطوح پایینتری از انسولین داشتند، هورمونی که در ایجاد آکنه نقش دارد. رژیم غذایی با GI پایین علاوه بر درمان جوش صورت، همچنین به کاهش وزن و بهبود متابولیسم کمک میکند.
6. استرس را کاهش دهید.
ارتباط بین استرس و آکنه به طور کامل شناخته نشده است، اما به نظر میرسد وجود دارد. در موقعیتهای استرس زا، افراد بیشتر احتمال دارد که جوشهای صورت خود را بخراشند. لمس کردن یا فشردن آنها میتواند آکنه را با انتشار باکتری افزایش دهد.
طبق یک مطالعه در سال 2017، دورههای استرس باعث افزایش هورمونهایی میشود که میتواند منجر به تولید بیش از حد سبوم شود. همین امر نیز باعث التهاب و بدتر شدن علائم آکنه میشود. برای کاهش استرس و درمان جوش صورت، میتوانید بیشتر بخوابید، مدیتیشن کنید، یا از برنامههای معمول آرامش استفاده کنید.
معرفی محصول
در ادامه چند محصول را برای درمان جوش صورت معرفی میکنیم:
کرم ضد جوش چای سبز بریلی: این کرم قابلیت درمان جوش صورت و خشکاندن آنها را دارد و از ایجاد جوشهای جدید جلوگیری میکند.
سرم ضد جوش بیوآکوا: این سرم میتواند جوشهای سر سیاه را از بین ببرد و هیچ گونه التهاب و تحریکی برای پوست به وجود نمیاورد.
ماسک ورقه ای ضد جوش و آکنه ایمیجز: این ماسک میتواند موجب بازسازی پوست شود و آسیبهای ناشی از آکنه را از بین ببرد.
ژل ضدجوش لانبنا: این ژل به درمان جوش صورت حتی با انواع مختلف جوش از جمله جوش چرکی، سر سفید و… کمک میکند.
شوینده ضدآکنه بیوآکوا: این شوینده از جمله بهترین محصولات کنترل و درمان جوش و آکنه است.
چسب بینی ضد جوش سرسیاه لانبنا: این چسب بینی ضد جوش علاوه بر از بین بردن جوشهای سر سیاه، پوست شما را نیز تغذیه میکند.
برای مشاهده محصولات بیشتر درمان جوش صورت و آشنایی با خواص آن میتوانید به فروشگاه اینترنتی رنگ دونه مراجعه کنید.
سخن آخر
آکنه تقریباً 90٪ از نوجوانان و بین 20٪ تا 30٪ از افراد 20 تا 40 ساله را مبتلا میکند. جای تعجب نیست که افراد مبتلا به دنبال راه حلی باشند. زیرا آکنه هم ناخوشایند، ناراحت کننده و حتی دردناک است. آکنه حتی میتواند به پریشانی عاطفی کمک کند، زیرا میتواند بر اعتماد به نفس تأثیر بگذارد و اضطراب اجتماعی را بیشتر کند. درمان های زیادی برای آکنه وجود دارد.
استعداد ابتلا به آکنه میتواند ارثی باشد. سابقه خانوادگی میتواند شانس ابتلا به آکنه شدید را افزایش دهد. با این حال، نقش وراثت در مورد آکنه متوسط کمتر مشخص است، زیرا نوجوانان معمولاً بدون توجه به سابقه خانوادگی آنها تحت تأثیر قرار میگیرند. بسته به شدت آکنه، رویکردهای مختلفی را میتوان برای درمان جوش صورت در نظر گرفت.