سرطان سینه می تواند هم در مردان و هم در زنان رخ دهد، اما در زنان بسیار شایع تر است. احتمال بروز سرطان سینه در بارداری به علت تغییرات رخ داده در سینه ها در طی حاملگی به میزان کمی افزایش می یابد. معمولا وقتی سرطان سینه در بارداری تشخیص داده می شود، فشار ها و استرس های وارده بر روی مادر زیاد است زیرا باید به دنبال راه درمانی مناسب با وضعیت وخیم بودن سرطان و همچنین درمانی امن باشد که سلامت جنین را به خطر نیدازد. اما نگران نباشید زیرا تعداد مرگ و میرهای مرتبط با بیماری سرطان سینه در دوران بارداری به طور پیوسته در حال کاهش است که عمدتاً به دلیل عواملی مانند تشخیص زودهنگام، روش های جدید درمان و شناخت بهتر بیماری است. در این مقاله علت ایجاد سرطان سینه در دوران بارداری، علایم آن و راه درمان سرطان سینه در دوران بارداری را معرفی می کنیم.
سرطان سینه در دوران بارداری چگونه ایجاد می شود؟
سرطان سینه در بارداری زمانی رخ می دهد که برخی از سلول های سینه شروع به رشد غیر طبیعی می کنند. این سلول ها سریع تر از سلول های سالم تقسیم می شوند و به تجمع خود ادامه می دهند و یک توده یا توده هایی را تشکیل می دهندکه اغلب در عکس برداری اشعه ایکس دیده میشوند. تومورهای خوش خیم سینه، رشد غیرطبیعی دارند، اما به خارج از سینه گسترش نمییابند. آنها تهدیدی برای زندگی نیستند، اما برخی از انواع توده های خوش خیم پستان می توانند خطر ابتلا به سرطان سینه را در زنان افزایش دهند. همچنین سلولها ممکن است از طریق پستان به غدد لنفاوی یا سایر قسمتهای بدن پخش شوند که این انواعی از سرطان های بدخیم است. بنابراین هر توده یا تغییر پستان باید توسط یک متخصص مراقبت های بهداشتی بررسی شود تا مشخص شود که آیا توده ایجاد شده خوش خیم یا بدخیم است و آیا ممکن است بر خطر سرطان آینده شما تأثیر بگذارد؟
سرطان سینه در باردای زمانی گسترش می یابد که سلول های سرطانی وارد خون یا سیستم لنفاوی شده و به سایر قسمت های بدن منتقل شوند. سیستم لنفاوی شبکهای از رگهای لنفاوی (یا لنفاوی) است که در سراسر بدن یافت میشود و غدد لنفاوی (مجموعههای کوچک لوبیا شکل از سلولهای سیستم ایمنی) را به هم متصل میکند. مایع شفاف داخل عروق لنفاوی به نام لنف حاوی محصولات جانبی بافتی و مواد زائد و همچنین سلول های سیستم ایمنی است. عروق لنفاوی مایع لنفاوی را از سینه دور می کنند. در مورد سرطان سینه در بارداری، سلول های سرطانی می توانند وارد آن رگ های لنفاوی شده و در غدد لنفاوی شروع به رشد کنند.
سرطان سینه در بارداری از کدام قسمت سینه شروع می شود؟
سرطان سینه در بارداری می تواند از قسمت های مختلف سینه شروع شود. بیشتر سرطانهای سینه از مجاری انتقال شیر به نوک پستان شروع میشوند (سرطانهای مجاری). برخی از آن ها از غدد سازنده شیر مادر شروع می شوند (سرطان های لوبولار). انواع دیگری از سرطان سینه در بارداری نیز وجود دارد که کمتر شایع هستند مانند تومور فیلود و آنژیوسارکوم. تعداد کمی از سرطان ها در سایر بافت های سینه شروع می شوند. این سرطان ها سارکوم و لنفوم نامیده می شوند و در واقع به عنوان سرطان سینه در نظر گرفته نمی شوند. اگرچه بسیاری از انواع سرطان سینه می توانند باعث ایجاد توده در سینه شوند، اما همه این گونه نیستند.
علت ایجاد سرطان سینه در بارداری چیست؟
سینه های زن از چربی، بافت همبند و هزاران لوبول تشکیل شده است. این غدد ریز هستند که می توانند شیر تولید کنند. لوله های کوچک یا مجاری شیر را به سمت نوک پستان می برند. سرطان سینه در بارداری در نتیجه جهش های ژنتیکی یا آسیب DNA ایجاد می شود. که این جهش ها می توانند در اثر تغییر میزان استروژن، نقص های ژنتیکی- ارثی، یا ژن های ارثی مانند ژن های BRCA1 و BRCA2 ایجاد شوند. هنگامی که یک فرد سالم است، سیستم ایمنی بدن او به هر DNA یا رشد غیر طبیعی حمله می کند. اما وقتی فردی دچار سرطان سینه در بارداری می شود، دیگر این اتفاق نمی افتد.
در نتیجه، سلولهای بافت سینه شروع به تکثیر غیرقابل کنترل میکنند و طبق معمول نمیمیرند. این رشد بیش از حد سلول، توموری را تشکیل می دهد که سلول های اطراف را از مواد مغذی و انرژی محروم می کند. سرطان سینه معمولاً از پوشش داخلی مجاری شیر یا لوبول هایی که شیر آن ها را تامین می کند شروع می شود. از آنجا، می تواند به سایر قسمت های بدن گسترش یابد، پزشک با توجه به اندازه تومور و اینکه آیا به غدد لنفاوی یا سایر قسمت های بدن گسترش یافته است، مرحله سرطان را تعیین می کند. راه های مختلفی وجود دارد که تعیین می کند سرطان سینه در بارداری در کدام مرحله از پیشرفت قرار دارد.
همچنین محققان عوامل هورمونی، سبک زندگی و محیطی را شناسایی کرده اند که ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد. اما مشخص نیست که چرا برخی از افرادی که هیچ فاکتور خطری ندارند به سرطان مبتلا میشوند، اما سایر افراد با وجود عوامل خطردر اطرافشان، هرگز چنین اتفاقی برای آن ها نمی افتد. این احتمال وجود دارد که سرطان سینه در بارداری ناشی از ارتباط پیچیده ترکیب ژنتیکی و محیط شما در زمان بارداری باشد. پزشکان تخمین میزنند که حدود 5 تا 10 درصد از سرطانهای سینه در بارداری با جهشهای ژنی مرتبط است که از نسلهای مختلف یک خانواده منتقل میشود. تعدادی از ژن های جهش یافته ارثی که می توانند احتمال سرطان سینه را افزایش دهند شناسایی شده اند. شناخته شده ترین آنها ژن سرطان سینه 1 (BRCA1) و ژن سرطان سینه 2 (BRCA2) هستند که هر دو به طور قابل توجهی در زمان بارداری مقدارشان در بدن افزایش می یابد و از این رو خطر ابتلا به سرطان سینه در بارداری و تخمدان را افزایش می دهند.
علائم سرطان سینه در بارداری
علائم و نشانه های سرطان سینه در بارداری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- احساس ایجاد چیزی توده مانند یا ضخیم شدن سینه که احساس و ظاهر متفاوتی نسبت به بافت اطراف دارد.
- تغییر در اندازه، شکل یا ظاهر سینه
- تغییرات در پوست روی سینه، مانند فرورفتگی یک نوک پستان
- پوسته پوسته شدن یا ایجاد لکه های سفید در ناحیه رنگدانه ای پوست اطراف نوک پستان (آرئولا)
- قرمزی یا سوراخ شدن پوست روی سینه، مانند پوست پرتقال
- احساس ایجاد تغییرات در نوک پستان ها
- حساس شدن سینه ها
- احساس سنگینی در سینه ها
به علائم و نشانه های سرطان سینه توجه کنید و اگر توده یا تغییر دیگری در سینه خود پیدا کردید – حتی اگر ماموگرافی اخیر طبیعی بود – برای ارزیابی سریع به پزشک مراجعه کنید. تا بدانید برای دفع خطر سرطان سینه در بارداری چه مواردی را باید رعایت کنید. بسیاری از سرطانهای سینه در بارداری، در ماموگرافیهای غربالگری تشخیص داده می شوند که این امر باعث می شود که سرطانها را در مراحل اولیه، اغلب قبل از وخیم شدن و قبل از بروز علائم شدید تشخیص داده شوند و راحت تر و با راه های کم خطر تر و امن برای سلامت جنین درمان شوند.
عوامل ایجاد سرطان سینه در بارداری
هر چیزی که احتمال ابتلا به سرطان سینه در بارداری را افزایش دهد، جز عوامل خطر محسوب می شود. اما دقت کنید که داشتن یک یا حتی چندین عامل خطر سرطان سینه لزوماً به این معنی نیست که شما به سرطان سینه در بارداری مبتلا خواهید شد. بسیاری از زنانی که به سرطان سینه در بارداری مبتلا می شوند، هیچ فاکتور خطر شناخته شده ای به جز زن بودن ندارند. عواملی که با افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه مرتبط هستند عبارتند از:
- جنسیت؛ زنان بسیار بیشتر از مردان در معرض ابتلا به سرطان سینه مخصوصا در زمان بارداری هستند.
- افزایش سن؛ خطر ابتلا به سرطان سینه با افزایش سن افزایش می یابد.
- سابقه شخصی؛ اگر بیوپسی سینه انجام داده اید که در آن کارسینوم لوبولار در محل (LCIS) یا هیپرپلازی آتیپیک سینه مشاهده شده است، خطر ابتلا به سرطان سینه در شما افزایش می یابد. همچنین اگر در یک سینه سرطان سینه داشته اید، خطر ابتلا به سرطان در سینه دیگر نیز افزایش می یابد.
- سابقه خانوادگی؛ اگر مادر، خواهر یا دختر شما دچار سرطان سینه در زمان بارداری، به ویژه در سنین پایین و در طی بارداری اولین فرزند خود شده باشند، خطر ابتلا به سرطان سینه در بارداری برای شما افزایش می یابد. با این حال، اکثر افراد مبتلا به سرطان سینه هیچ سابقه خانوادگی از این بیماری را ندارند.
- ژن های ارثی که خطر سرطان سینه در بارداری را افزایش می دهند. برخی جهش های ژنی که خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهند، می توانند از والدین به فرزندان منتقل شوند. شناخته شده ترین جهش های ژنی با نام های BRCA1 و BRCA2 نامیده می شوند. این ژن ها می توانند خطر ابتلا به سرطان سینه و سایر سرطان ها را تا حد زیادی افزایش دهند.
- قرارگیری در معرض تشعشع؛ اگر در دوران کودکی یا بزرگسالی، پرتودرمانی برای قفسه سینه خود دریافت کرده اید، خطر ابتلا به سرطان سینه در شما افزایش می یابد.
- چاقی؛ خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد.
- شروع قاعدگی در سنین پایین تر؛ شروع قاعدگی قبل از 12 سالگی خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می دهد.
- شروع یائسگی در سنین بالاتر؛ اگر یائسگی را در سنین بالاتر شروع کرده اید، احتمال ابتلا به سرطان سینه در شما بیشتر است.
- داشتن اولین فرزند در سنین بالا؛ زنانی که اولین فرزند خود را پس از 30 سالگی به دنیا می آورند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان سینه در باداری قرار دارند.
- نوشیدن الکل؛ نوشیدن الکل در زمان بارداری علاوه بر آسیب رساندن به جنین، خطر ابتلا به سرطان سینه در بارداری را نیز افزایش می دهد.
برای کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه در بارداری چه کاری انجام دهیم؟
- ایجاد تغییرات در زندگی روزمره و سبک زندگی در زمان بارداری، به کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه در بارداری کمک می کند.
- الکل را در حد اعتدال بنوشید. در صورت تمایل به نوشیدن، مقدار الکلی را که می نوشید به بیش از یک نوشیدنی در روز محدود کنید.
- بیشتر روزهای هفته ورزش کنید..بهترین ورزش برای دوران بارداری پیاده روی است بنابراین سعی کنید در بیشتر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه پیاده روی کنید. ورزش نه تنها بااعث کاهش خطر سرطان سینه می شود، بلکه موجب حفظ سلامت جنین و تناسب اندام نیز می شود.
برای اطلاع بیشتر از تناسب اندام در دوران بارداری مقاله تناسب اندام در دوران بارداری را مطالعه کنید.
- هیچ قرصی را حتی اگر تقویتی باشد بدون تجویز پزشک و سر خود نخورید. زیرا ممکن است باعث بهم ریختگی هورمون ها و افزایش بیش از حد هورمون های پروژسترون شود که احتمال سرطان سینه در بارداری را افزایش می دهد.
- وزن تان متناسب نگه دارید. اگر اضافه وزن دارید است، برای کاهش وزن و رسیدن به وزن متناسب تلاش کنید. می توانید برای کاهش وزن از پزشک خود در مورد استراتژی های کاهش وزن سوال کنید.
- یک رژیم غذایی سالم انتخاب کنید. از روغن زیتون برای سرخ کردن مواد و میوه ها و سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و آجیل استفاده کنید. این مواد خطر ابتلا به سرطان سینه در بارداری را کاهش می دهند.
- سعی کنید هر چند مدت یک بار سینه های خود را معاینه کنید؛ زنان ممکن است تصمیم بگیرند که با بررسی گه گاهی سینه های برای آگاهی از وضعیت سلامت سینه، با سینه های خود آشنا شوند. اگر متوجه تغییر جدیدی، توده ها یا سایر علائم غیرعادی در سینه هایخود شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. آگاهی از وضعیت پستان نمیتواند از سرطان سینه در باداری جلوگیری کند، اما ممکن است به شما کمک کند تا تغییرات طبیعی را که سینههایتان متحمل میشوند درک کنید و علائم و نشانه های غیرعادی را شناسایی کنید و این گونه تشخیص سرطان سینه در بارداری راحت تر می شود.
درمان سرطان سینه در بارداری
اگر در دوران بارداری سرطان سینه شما تشخیص داده شود، گزینههای درمانی شما پیچیدهتر خواهد بود، زیرا میخواهید بهترین درمان را برای سرطان خود داشته باشید و در عین حال از کودک نیز محافظت کنید. نوع و زمان درمان باید به دقت برنامه ریزی شود و بین متخصص درمان سرطان و متخصص زنان و زایمان شما اتفاق نظر وجود داشته باشد. هدف از درمان یک زن مبتلا به سرطان سینه در بارداری مانند درمان یک زن غیر باردار، درمان سرطان در صورت امکان، یا کنترل آن و جلوگیری از گسترش آن در صورت عدم درمان است. اما نگرانی برای محافظت از جنین در حال رشد ممکن است درمان را رای مادر حامله پیچیده تر و سخت تر کند.
آیا انجام درمان سرطان سینه در دوران بارداری بی خطر است؟
اگر باردار هستید و سرطان سینه دارید، ممکن است انتخاب های سختی داشته باشید، بنابراین مطمئن شوید که همه گزینه های خود را می دانید و از متخصص کمک بگیرید. زنان باردار می توانند با خیال راحت درمان سرطان سینه را دریافت کنند، اگرچه نوع درمان مورد استفاده و زمان درمان ممکن است تحت تأثیر بارداری قرار گیرد. اگر باردار هستید و سرطان سینه برای شما تشخیص داده شده است، توصیه های درمانی که به شما برای درمان سرطان سینه در بارداری می شود، به موارد زیر بستگی دارد:
- اندازه تومور
- جایی که تومور قرار دارد
- میزان پیشرفت سرطان
- در چند ماهه بارداری قرار دارید
به طور کلی انجام جراحی برای سرطان سینه در بارداری بی خطر است. اگر در سه ماهه دوم یا سوم بارداری انجام شود، شیمی درمانی برای نوزاد بی خطر به نظر می رسد، اما در سه ماهه اول بی خطر نیست. سایر درمانهای سرطان سینه، مانند هورمون درمانی، درمان هدفمند و پرتودرمانی، بیشتر به نوزاد آسیب میرسانند و معمولاً در دوران بارداری انجام نمیشوند. اثرات هورمون درمانی بر روی کودکان متولد نشده کاملاً شناخته شده نیست. به همین دلیل، اگر هورمون درمانی تجویز شود، به احتمال زیاد تنها پس از تولد نوزاد از آن استفاده می شود. اگرچه سرطان به خودی خود نمی تواند به جنین سرایت کند و به جنین آسیب برساند، گاهی اوقات بهترین برنامه درمانی برای مادر ممکن است نوزاد متولد نشده را در معرض خطر قرار دهد.
اگر بین بهترین درمان شناخته شده برای مادر و سلامت نوزاد تضاد وجود داشته باشد، انتخاب های درمانی می توانند پیچیده شوند. به عنوان مثال، اگر در اوایل بارداری مشخص شد که زنی به سرطان سینه در بارداری مبتلا شده است و فوراً به شیمی درمانی نیاز دارد، ممکن است به او توصیه شود که در مورد سقط جنین فکر کند.
روش های درمان سرطان سینه در بارداری
پس از انجام بیوپسی، سلول های سرطان سینه برای پروتئین هایی به نام گیرنده های استروژن، گیرنده های پروژسترون و HER2 مورد آزمایش قرار می گیرند. سلولهای تومور نیز در آزمایشگاه به دقت بررسی میشوند تا مشخص شود درجه آن چقدر است. پروتئین های خاص یافت شده و درجه تومور می تواند به تصمیم گیری در مورد گزینه های درمانی کمک کند.
همچنین اگر سابقه خانوادگی قوی سرطان سینه یا سایر سرطان ها دارید، پزشک ممکن است آزمایش خون را برای کمک به شناسایی جهش های خاص در BRCA یا سایر ژن هایی که از خانواده شما منتقل می شود، توصیه کند. در صورت داشتن سابقه خانوادگی سرطان حتما به یک مشاور ژنتیک مراجعه کنید. او می تواند سابقه سلامت خانوادگی شما را بررسی کند. همچنین یک مشاور ژنتیک می تواند در مورد مزایا، خطرات و محدودیت های آزمایش ژنتیک صحبت کند تا به شما در تصمیم گیری برای درمان سرطان سینه در بارداری کمک کند.
-
عمل جراحی
اگر برای درمان سرطان سینه در بارداری جراحی نیاز باشد، نوع جراحی انجام شده به تشخیص پزشک و ترجیحات فرد بستگی دارد. انواع جراحی شامل :
لامپکتومی: این شامل برداشتن تومور و مقدار کمی از بافت سالم اطراف آن است. لامپکتومی می تواند به جلوگیری از گسترش سرطان سینه در بارداری کمک کند. اگر تومور کوچک باشد و به راحتی از بافت اطراف جدا شود، این ممکن است یک گزینه باشد.
ماستکتومی: یک ماستکتومی ساده شامل برداشتن لوبولهای سینه، مجاری، بافت چربی، نوک پستان، آرئول و مقداری پوست است. در برخی از انواع، جراح غدد لنفاوی و ماهیچه های دیواره قفسه سینه را نیز برمی دارد. در اینجا با انواع مختلف ماستکتومی عبارتند از:
- بیوپسی گره نگهبان
- تشریح غدد لنفاوی زیر بغل
بازسازی: پس از ماستکتومی، جراح می تواند سینه را بازسازی کند تا طبیعی تر به نظر برسد. این می تواند به فرد کمک کند تا با اثرات روانی برداشتن سینه کنار بیاید. جراح می تواند سینه را در طول ماستکتومی یا در تاریخ بعدی بازسازی کند. آنها ممکن است از ایمپلنت سینه یا بافتی از قسمت دیگری از بدن استفاده کنند.
-
پرتو درمانی
فرد ممکن است حدود 1 ماه پس از جراحی تحت پرتودرمانی قرار گیرد. این شامل هدف قرار دادن تومور با دوزهای کنترل شده اشعه است که سلول های سرطانی باقی مانده را از بین می برد. که این روش برای خانم های باردار توصیخ نمی شود.
-
شیمی درمانی
دوره های زمانی خاصی در دوران بارداری وجود دارد که شیمی درمانی بدون آسیب رساندن به نوزاد بی خطر است.
-
غربالگری
با پزشک خود در مورد زمان شروع معاینات و آزمایشات غربالگری سرطان پستان، مانند معاینه بالینی پستان و ماموگرافی صحبت کنید. در مورد مزایا و خطرات غربالگری با پزشک خود صحبت کنید. با هم می توانید تصمیم بگیرید که چه استراتژی های غربالگری سرطان سینه در بارداری برای شما مناسب است.
منبع: cancer و nationalbreastcancer