دانستنی های سلامت زنان

سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟

سندرم پلی کیستیک تخمدان

سندرم تخمدان پلی کیستیکPCOS )) شرایطی است که سطح هورمون های زن را تحت تأثیر قرار می دهد. زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک مقادیر بیشتری از حد معمول از هورمون های مردانه تولید می کنند. این عدم تعادل هورمونی باعث می شود بدن آنها از نظر چرخه قاعدگی با اختلال مواجه شود که این فرایند بارداری را برای آنها دشوار می کند. عوارض زیادی از نظر سلامت و زیبایی با خود به همراه دارد. همچنین سندرم پلی کیستیک تخمدان می تواند به  افزایش مشکلات سلامتی طولانی مدت مانند دیابت و بیماری های قلبی کمک کند. بنابراین باید این عارضه را جدی گرفت و برای درمان آن هر چه سریع تر اقدام کرد.

در این مقاله به معرفی و بررسی علل احتمالی سندرم تخمدان پلی کیستیک و اثرات آن بر بدن زنان می پردازیم.

سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟

بین 2.2 تا 26.7 درصد از زنان در این گروه سنی مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند. بسیاری از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند اما از آن اطلاعی ندارند. در طی یک تحقیق انجام شده، حدود70 درصد از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، نمی دانستند که این عارضه را دارا هستند. سندرم تخمدان پلی کیستیک، بر تخمدان های زن که استروژن و پروژسترون( هورمون هایی که چرخه قاعدگی را تنظیم می کنند) تولید می کنند و تخمک گذاری تأثیر می گذارد. تخمدان ها همچنین مقدار کمی هورمون مردانه به نام آندروژن تولید می کنند.

در طی چرخه قاعدگی، هر ماهه یک فولیکول بالغ را  طی پروسه تخمک گذاری آزاد می کند. اما در افرادی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک هستتند تخمدان ها فعالیت طبیعی نداشته و به علت به هم ریختن هورمون ها، فولیکول بالغ نمی شود. کلمه “پلی کیستیک” به معنی “بسیاری از کیست ها” است. این کیسه ها در واقع مجموعه ای از فولیکول هایی هستند که هر کدام حاوی یک تخمک نابالغ هستند.

این تخمک ها هرگز به اندازه کافی بالغ نمی شوند تا باعث تخمک گذاری شوند. عدم تخمک گذاری باعث تغییر سطح استروژن، پروژسترون، FSH و LH می شود. سطح پروژسترون کمتر از حد معمول است، در حالی که سطح آندروژن بیشتر از حد معمول است. هورمونهای اضافی مردانه چرخه قاعدگی را مختل می کنند. بنابراین زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک کمتر از حد معمول پریود می شوند. PCOS یک بیماری جدید نیست پزشک ایتالیایی آنتونیو والیسنری اولین بار علائم آن را در سال 1721 توصیف کرد.

سندرم پلی کیستیک تخمدان

 

اما اگر پریودهای دردناک دارید و قبل از زمان پریود، با مشکلات زیادی از جمله تغییر خلق، کاهش انرژی و دیگر عوارض قبل از قاعدگی درگیر هستید، به مقاله سندرم پیش از قاعدگی مراجعه نمایید. ما در این مقاله علل و درمان سندروم پیش از قاعدگی را بررسی نموده ایم که هم می تواند به درک بهتر شما از این دوران کمک کند و هممی توانید برای افزایش اطلاعات پارتنرتان از آن استفاده کنید.

علت سندرم تخمدان پلی کیستیک چیست؟

پزشکان دقیقاً نمی دانند چه چیزی باعث سندرم تخمدان پلی کیستیک می شود. آنها معتقدند سطوح بالای هورمون های مردانه که توسط تخمدان ها تولید می شود از تولید تخمک به طور طبیعی جلوگیری می کند. ژن ها، مقاومت به انسولین و التهاب همگی با تولید بیش از حد آندروژن مرتبط هستند.

  • ژن ها

مطالعات نشان می دهد که وراثت در ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک نقش دارند. به احتمال زیاد بسیاری از ژن ها – نه فقط یکی – در ایجاد این بیماری نقش دارند.

  • مقاومت به انسولین

70 درصد از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک مقاومت به انسولین دارند، به این معنی که سلول های آنها نمی توانند از انسولین به درستی استفاده کنند. انسولین هورمونی است که پانکراس بدن آن را تولید می کند و به بدن کمک می کند تا از قند موجود در غذاها برای تولید انرژی استفاده کند. هنگامی که سلول ها نمی توانند از انسولین به درستی استفاده کنند، تقاضای بدن برای انسولین افزایش می یابد. پانکراس برای جبران انسولین بیشتری تولید می کند. انسولین اضافی باعث می شود تخمدان ها هورمون های مردانه بیشتری تولید کنند. چاقی عامل اصلی مقاومت به انسولین است.

  • التهاب

زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک اغلب سطح التهاب در بدن شان بالاتر از حد معمول است که علت آن ترشح بیش از حد آندروژن است. اضافه وزن نیز می تواند باعث التهاب شود.

سندرم پلی کیستیک تخمدان

علایم سندرم تخمدان پلی کیستیک

برخی از زنان علائم  سندرم تخمدان پلی کیستیک  را در اولین دوره قاعدگی خود مشاهده می کنند. برخی دیگر فقط پس از افزایش وزن زیاد یا مشکل در بارداری متوجه می شوند که مبتلا به این بیماری هستند.

شایع ترین علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک عبارتند از:

  • پریودهای نامنظم؛ عدم تخمک گذاری باعث می شود که دیواره آندومتر رحم، هر ماه از دچار ریزش نشود. برخی از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک کمتر از هشت قاعدگی در سال یا اصلاً هیچ قاعدگی ندارند.
  • خونریزی شدید در زمان قاعدگی
  • رشد مو های ضخیم؛ بیش از 70 درصد زنان مبتلا به این بیماری دارای موهای ضخیم و مردانه در صورت و قسمت هایی از بدن مانند کمر ، شکم و قفسه سینه، خود هستند.
  • آکنه؛ هورمون های مردانه می توانند پوست را بیش از حد معمول چرب کنند و باعث ایجاد جوش در نواحی مانند صورت ، قفسه سینه و قسمت بالای کمر می شوند.
  • افزایش وزن، تا 80 درصد زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک دارای اضافه وزن یا چاقی هستند
  • ریزش موی سر
  • تیره شدن پوست؛ لکه های تیره در قسمت هایی از پوست ناحیه گردن، کشاله ران و زیر سینه ایجاد می شوند.
  • سردرد

عوارض سندرم تخمدان پلی کیستیک

سندرم تخمدان پلی کیستیک به علت داشتن سطوح بالا آندروژن، بر بدن شما تأثیر می گذارد و عوارضی را به همراه دارد. تعدادی از این عوارض عبارتند از:

  • ناباروری

برای باردار شدن نیاز به آزاد شدن تخمک و لقاح آن با اسپرم است. زنانی که به طور منظم تخمک گذاری ندارند، به این علت که تعداد زیادی تخمک آزاد نمی کنند، احتمال باروری شان کاهش می یابد. سندرم تخمدان پلی کیستیک یکی از علل اصلی ناباروری در زنان است.سندرم پلی کیستیک تخمدان

  • سندرم متابولیک

حداکثر 80 درصد از زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک دارای اضافه وزن یا چاقی هستند. هم چاقی و هم سندرم تخمدان پلی کیستیک خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش می دهند: قند خون بالا، فشار خون بالا، کلسترول بالا، که در مجموع این عوامل، سندرم متابولیک نامیده می شوند. سندرم متابولیک خطر موارد زیر را افزایش می دهند:

  • بیماری قلبی
  • دیابت نوع 2
  • سکته
  • آپنه خواب؛ این حالت باعث وقفه های مکرر در تنفس در طول شب می شود که خواب را مختل می کند. آپنه خواب بیشتر در زنانی که اضافه وزن و یا سندرم تخمدان پلی کیستیک دارند شایع است. خطر آپنه خواب در خانم هایی که هم چاقی و هم سندرم تخمدان پلی کیستیک دارند 5 تا 10 برابر بیشتر از کسانی است که فاقد سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند.
  • سرطان آندومتری

در طول تخمک گذاری، لایه داخلی رحم یا آندومتر دچار ریزش می شود. اگر هر ماه تخمک گذاری انجام نشود،  ضخامت لایه داخلی رحم ممکن است افزایش یابد. ضخیم شدن پوشش آندومتر، می تواند خطر ابتلا به سرطان آندومتر و آندومتریوز رحم را افزایش دهد.

  • افسردگی

تغییرات هورمونی و علایمی مانند رشد موهای ناخواسته و آکنه های شدید می توانند بر احساسات شما تأثیر منفی بگذارند و اعتماد به نفستان را کاهش دهند. بسیاری از مبتلایان به سندرم تخمدان پلی کیستیک در نهایت، افسردگی و اضطراب را تجربه می کنند.

سندرم پلی کیستیک تخمدان

روش های تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک

پزشکان معمولاً سندرم تخمدان پلی کیستیک را در زنانی که حداقل دو مورد از این سه نشانه را داشته باشند تشخیص می دهند:

  1. سطوح بالای آندروژن
  2. چرخه قاعدگی نامنظم
  3. وجود کیست در تخمدان

پزشک شما همچنین باید بپرسد آیا علائمی مانند آکنه، رشد مو ضخیم در صورت و بدن و افزایش وزن داشته اید؟

بعد از طی مراحل بالا، پزشک برای اطمینان از ابتلا به این بیماری از روش های تشخیص زیر استفاده می کند.

  • معاینه لگن

به وسیله معاینه لگنی، می توان هر گونه مشکلی را در تخمدان ها یا سایر قسمت های دستگاه تناسلی را بررسی کرد. در طول معاینه، پزشک به وسیله معاینه دستی واژن و رحم را از نظر وجود رشد در تخمدان یا رحم شما بررسی می کند.

  • آزمایش خون

این آزمایش میزان هورمون های مردانه بالاتر از حد معمول را بررسی می کند. شما همچنین ممکن است آزمایش خون برای بررسی سطح کلسترول، انسولین و تری گلیسیرید خود برای ارزیابی خطر ابتلا به بیماری های مرتبط مانند بیماری قلبی و دیابت انجام دهید.

سندرم پلی کیستیک تخمدان

  • سونوگرافی

در این روش، از امواج صوتی برای جستجوی فولیکول های غیر طبیعی و سایر مشکلات تخمدان و رحم استفاده می شود.

روش های درمانی سندرم تخمدان پلی کیستیک

مداخلات شیوه زندگی اولین درمان هایی است که پزشکان برای سندرم تخمدان پلی کیستیک توصیه می کنند و اغلب به خوبی عمل می کنند. کاهش وزن می تواند علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک را درمان کرده و شانس باردار شدن را افزایش دهد. رژیم غذایی و ورزش هوازی دو راه موثر برای کاهش وزن هستند. اگر تغییر در شیوه زندگی موثر واقع نشد، استفاده از داروها، گزینه های بعدی هستند. قرص های ضد بارداری رایج ترین روش درمانی اند می توانند چرخه قاعدگی به حالت طبیعی برگردانند و علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک  را تسکین دهند.

  • تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی

درمان سندرم پلی کیستیک تخمدان، معمولاً با تغییر شیوه زندگی مانند کاهش وزن، رژیم غذایی و ورزش آغاز می شود. از دست دادن فقط 5 تا 10 درصد از وزن بدن شما می تواند به تنظیم چرخه قاعدگی و بهبود علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک کمک کند. کاهش وزن همچنین باعث بهبود سطح کلسترول و میزان مقاومت به انسولین را پایین بیاورد. کاهش خطرات بیماری های قلبی و دیابت در هر رژیمی که موجب کاهش وزن شما می شود، می تواند به سلامت بیشتر شما کمک کند.

توجه کنید که برخی رژیم ها ممکن است مزایایی نسبت به سایر رژیم ها داشته باشند. مطالعات مقایسه رژیم های غذایی برای سندرم تخمدان پلی کیستیک  نشان داده است که رژیم های کم کربوهیدرات هم برای کاهش وزن و هم برای کاهش سطح انسولین موثر هستند. برای مثال: رژیم غذایی که بیشتر کربوهیدرات ها را از میوه ها ، سبزیجات و غلات کامل دریافت می کند، به تنظیم چرخه قاعدگی بهتر از رژیم کاهش وزن معمولی کمک می کند.

برخی مطالعات نشان داده اند که 30 دقیقه ورزش با شدت متوسط و ​​حداقل 3 روز در هفته می تواند به زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک کمک کند تا وزن خود را کاهش دهند. کاهش وزن با ورزش همچنین باعث بهبود تخمک گذاری و تنظیم سطح انسولین در بدن می شود. ورزش وقتی با رژیم غذایی سالم ترکیب شود حتی مفیدتر است زیرا ورزش به همراه رژیم غذایی به شما کمک می کند راحت تر و سریع تر، وزن خود را به مقدار ایده آل برسانید.

  • تجویز قرص های چلوگیری از بارداری
  • تجویز قرص های حاوی پروژسترون
  • لیزر مو های زائد
  • تجویز دارو های کنترل کننده هورمون مردانه
  • تجویز دارو و محلول های موضعی برای رفع آکنه
  • استفاده از طب سوزنی

سندرم پلی کیستیک تخمدان

شواهدی وجود دارد که نشان می دهد طب سوزنی می تواند به بهبود سندرم تخمدان پلی کیستیک کمک کند، اما تحقیقات بیشتری برای اطمینان از این موضوع مورد نیاز است.

 

  • عمل جراحی

اگر درمان های دیگر موثر نباشند، جراحی می تواند گزینه ی مناسبی برای بهبود باروری باشد. حفاری تخمدان روشی است که با استفاده از لیزر یا سوزن گرم شده نازک، در تخمدان سوراخ های کوچکی ایجاد می کند تا تخمک گذاری طبیعی بتواند صورت بگیرد.

زمان مراجعه به پزشک

اگر علاوه بر علایم سندرم تخمدان پلی کیستیک، شرایط زیر را نیز دارا بودید لطفا به پزشک مراجعه نمایید.

  1. حدود یک سال است که برای باردار شدن تلاش می کنید اما موفق نشده اید.
  2. اگر علایم دیابت مانند تشنگی یا گرسنگی زیاد، تاری دید و کاهش وزن بدون دلیل را دارید.
  3. در حال تلاش برای باردار شدن هستید ولی پریود های نامنظم دارید یا چندین ماه است که پریود نشده اید.

منبع

0 0 رای ها
امتیاز
اشتراک
اطلاع از
guest
امتیاز
لطفا به محصول امتیاز بدهید
0 دیدگاه ها
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده تمامی دیدگاه ها