آیا تا به حال دچار آفتاب سوختگی شدید؟ آیا می‌دانید که در حالت شدید باید برای درمان آفتاب سوختگی اقدام کنید.
اگر آفتاب سوخته شوید، علائم و نشانه‌های آن را در عرض چند ساعت پس از آفتاب سوختگی مشخص خواهد شد. در این حالت، پوست آسیب می‌بیند در هنگام لمس دردناک، ملتهب و داغ خواهد بود،حتی ممکن است تاول، سردرد، تب یا حالت تهوع را تجربه کنید.
اگر دچار آفتاب سوختگی عمیقی شدید فوراً به دنبال درمان و مراقبت پزشکی باشید. در ادامه مطلب میتوانید با انواع درمان آفتاب سوختگی و راه‌های جلوگیری از آن آشنا شوید.
علت افتاب سوختگی
هنگامی که پوست بیش از حد در معرض نور خورشید قرار گیرد و بدون محافظ مناسب باشد دچار آفتاب سوختگی خواهید شد. برای کمک به التیام و تسکین سوزش پوست، مهم است که به محض مشاهده آن، درمان آفتاب سوختگی را شروع کنید. اولین کاری که باید انجام دهید این است که از زیر نور خورشید خارج شوید و درمان خود را در خانه یا در حالت شدید با مراجعه به پزشک شروع کنید.
چگونه آفتاب سوختگی خفیف را درمان کنیم؟
برای درمان آفتاب سوختگی خفیف باید به خنک کردن پوست و تسکین ناراحتی اقدام کنید. اگر از آفتاب دوری کنید، آفتاب سوختگی خفیف طی 1 تا 2 روز بهتر می‌شود.
چگونه آفتاب سوختگی شدید را درمان کنیم؟
اگر در ناحیه وسیعی دچار سوختگی شده اید یا هر یک از علائم ذکر شده در زیر را دارید، باید به دنبال مشاوره پزشکی باشید:
- تاول یا تورم پوست
- تب و لرز
- سرگیجه، سردرد و احساس بیماری
پزشک شما ممکن است استفاده از کرم هیدروکورتیزون را برای چند روز برای کاهش التهاب پوست توصیه کند.
این کرم درمان آفتاب سوختگی در داروخانه‌ها نیز بدون نسخه در دسترس است. آفتاب سوختگی شدید ممکن است به کرم مخصوص سوختگی و پانسمان سوختگی نیاز داشته باشد. حتی بعضی مواقع ممکن است نیاز به بستری شدن داشته باشید.
محافظت از پوست آفتاب سوخته در طول درمان
به عنوان بخشی از دوره بهبودی، پوست آفتاب سوخته پس از چند روز پوسته پوسته می‌شود. هیچ کرم یا لوسیونی وجود ندارد که از لایه برداری پوست سوخته جلوگیری کند. این بخشی از روند درمان طبیعی است.
وقتی پوست در حال لایه برداری است، به آن دست نزنید. این کار شما می‌تواند خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد. با داروساز خود در مورد اینکه آیا برای کاهش خطر عفونت به کرم ضد عفونی کننده نیاز دارید صحبت کنید. وقتی بیرون از منزل هستید لباسی بپوشید که پوست شما را بپوشاند، پارچه‌های محکم بهترین انتخاب برای پوشاندن پوست هستند.
روش‌های درمان آفتاب سوختگی
گفتیم که اگر پوست شما بیش از حد در معرض نور خورشید قرار گیرد بدون داشتن محافظ مناسب در برابر آفتاب می‌سوزد. گاهی اوقات، درمان‌های خانگی آن را کاهش نمی‌دهد و جستجوی مراقبت‌های پزشکی بهترین گزینه است. اما اگر در ناحیه‌ای بزرگ تاول دارید، درد زیادی دارید یا تب، لرز، سرگیجه دارید، با پزشک خود تماس بگیرید.
این نکته را به خاطر بسپارید که درمان آفتاب سوختگی جز صبر و حوصله درمانی ندارد.
شما میتوانید روش‌های درمان و تسکین آفتاب سوختگی زیر را امتحان کنید:
- مصرف مسکن برای درد تسکین؛
پس از آفتاب سوختگی میتوانید در اسرع وقت یک مسکن بدون نسخه مصرف کنید. به عنوان مثال می توان به ایبوپروفن و استامینوفن اشاره کرد. همچنین میتوانید یک مسکن ژلی که روی پوست می‌مالید، امتحان کنید.
- استفاده از کمپرس؛
یک حوله تمیز را با آب خنک روی پوست آسیب دیده بمالید. یا یک حمام خنک با جوش شیرین اضافه کنید و چند بار در روز پوست را حدود 10 دقیقه خنک کنید.
- لوسیون یا ژل استفاده کنید؛
لوسیون آلوئه ورا یا ژل یا لوسیون کالامین می‌تواند برای درمان آفتاب سوختگی تسکین دهنده باشد. سعی کنید قبل از استفاده از محصول را در یخچال خنک کنید.
- تاول‌ها را به حال خود رها کنید؛
یک تاول دست نخورده بهتر می‌توان به بهبود پوست کمک کند. اگر تاول شکسته شد، پوست مرده را با یک قیچی تمیز و کوچک کنید. به آرامی محل را با آب و صابون ملایم تمیز کنید. سپس یک پماد آنتی بیوتیک روی زخم بمالید و روی آن را با بند نچسب بپوشانید.
- لایه برداری پوست؛
در عرض چند روز، پوست آفتاب سوخته شروع به لایه برداری می‌کند. این روش بدن شما برای خلاص شدن از شر لایه رویی پوست دیده می‌شود. در حالی که پوست شما در حال لایه برداری است، با استفاده از نگهدارنده ادامه دهید.
- داروی ضد خارش مصرف کنید؛
یک آنتی هیستامین خوراکی مانند دیفن هیدرامین (بنادریل، کلرتریمتون، و غیره) ممکن است به تسکین خارش کمک کند، زیرا پوست شروع به کنده شدن و بهبود می‌کند. با اجتناب از صابون میتوانید به کاهش خارش کمک کنید.
- کرم تسکین دهنده؛
برای آفتاب سوختگی خفیف تا متوسط، کرم هیدروکورتیزون 1% بدون نسخه را به مدت سه روز سه بار در روز روی ناحیه آسیب دیده بمالید. سعی کنید قبل از استفاده از محصول را در یخچال خنک کنید.
- از خود در برابر قرار گرفتن بیشتر در معرض آفتاب محافظت کنید؛
تا زمانی که آفتاب سوختگی شما بهبود یابد از نور خورشید دوری کنید یا از سایر موارد محافظتی در برابر آفتاب استفاده کنید. ممکن است محصولی را امتحان کنید که دارای مخزن کننده و ضد آفتاب باشد.
- از مصرف فرآورده‌های «کائین» مانند بنزوکائین خودداری کنید؛
چنین کرم‌هایی پوست را تحریک می‌کنند یا باعث واکنش آلرژیک می‌شوند. بنزوکائین با یک بیماری نادر اما بالقوه کشنده است که میزان مصرفی که خون می‌تواند حمل کند (متهموگلوبینمی) را کاهش می‌دهد. هیچ وقت از بنزوکائین در کودکان کمتر از 2 سال بدون توصیه پزشک استفاده نکنید.
- برای جلوگیری از کم آبی بدن، یک روز آب بیشتری بنوشید .
موادغذایی مناسب برای درمان آفتاب سوختگی
همه ما عاشق آفتاب هستیم، اما آفتاب سوختگی بد است. ثابت شده است که بسیاری از غذاها باعث کاهش سرعت سوختگی می‌شوند یا به طور کلی از آن جلوگیری می‌کنند، در حالی که برخی دیگر را می‌توان به سادگی در محل آفتاب سوخته استفاده کرد تا به درمان سوختگی کمک کند.
در اینجا غذاهایی وجود دارد که باید بخورید یا روی پوست خود بمالید تا از قرمز شدن پوست خود جلوگیری کرده و آن را تسکین دهید.
- چای سبز؛
چای سبز برای فرونشاندن تابش قوی خورشید عالی است. چای سبز حاوی اسید تانیک است که به تسکین آفتاب سوختگی کمک می‌کند. نه تنها استفاده از چای کیسه ای روی پوست به سوختگی کمک می‌کند، بلکه نوشیدن چای سبز به دلیل داشتن ترکیبات کاتچین به محافظت از پوست در برابر اشعه‌های خورشید کمک می‌کند.
- هویج ؛
یکی از بهترین غذاها برای مصرف در صورت آفتاب سوختگی، هویج است، علت آن وجود بتاکاروتن موجود در سبزیجات است.
بتا کاروتن یک کاروتنوئید است که به طور طبیعی از غذاهای نارنجی و زرد (به طور طبیعی) پیدا می‌شود. همراه با هویج، سیب زمینی شیرین و طالبی نیز حاوی این کاروتنوئید کلیدی هستند. غذاهای غیر نارنجی سبزیجات سبز (مانند اسفناج) نیز منابع خوبی از بتاکاروتن هستند.
- گوجه فرنگی؛
غذای تهیه شده با رب گوجه فرنگی یک راه خوشمزه و رضایت بخش برای حمایت از سلامت پوست شما در هر زمان است، اما ممکن است به ویژه در درمان آفتاب سوختگی مفید باشد. رب گوجه فرنگی حاوی لیکوپن است، کاروتنوئید می‌تواند از پوست محافظت کند.
در یک مطالعه مشخص شد، افرادی که روزانه 55 گرم رب گوجه فرنگی با 10 روغن گرم زیتون در طول 12 هفته، مصرف می‌کنند، قرمزی پوست ناشی از اشعه ماوراء بنفش (اریتم) کمتری دارند.
- شیر تخمیر شده؛
محصولات شیر تخمیر شده مانند کفیر با افزودن باکتری‌های مفید و/یا مخمر به شیر لبنیات ساخته می‌شوند.شیر تخمیر شده یک نوشیدنی است که حاویفواید سلامتی فراوان است.
نشان داده شده است که شیر تخمیر شده با باکتری‌های اسید لاکتیک باعث تقویت ترمیم DNA و بهبود ایمنی پوست پس از آفتاب سوختگی می‌شود.
اگر نوشیدنی شیر تخمیر شده شما حاوی کلاژن هیدرولیز نیز باشد، ممکن است سلامت پوست را بیشتر کند.
- آب پرتقال طبیعی؛
آب پرتقال طبیعی این نوشیدنی همچنین به شما هیدراتاسیون، آنتی اکسیدان ها و پلی فنول ها را افزایش می‌دهد.
تحقیقات نشان داده است که پلی فنل‌ها ممکن است اثرات مخرب اشعه ماوراء بنفش A (UVA) و ماوراء بنفش B (UVB) را بر روی پوست کاهش دهند.
نکات مهم در درمان آفتاب سوختگی
کمکهای اولیه ممکن است کمی از ناراحتی ناشی از آفتاب سوختگی را تسکین دهد:
- پس از آفتاب سوختگی بیش از حد در اسرع وقت از مسکن‌هایی مانند ایبوپروفن (ادویل، موترین IB، سایرین) یا استامینوفن (تیلنول، و غیره) استفاده کنید یا یک مسکن ژلی که روی پوست بمالید، امتحان کنید.
- پوست را خنک کنید. یک حوله تمیز مرطوب شده با آب خنک روی پوست آسیب دیده بمالید. حدود 2 اونس (60 گرم) جوش شیرین را به وان اضافه کنید. چند بار در روز پوست را حدود 10 دقیقه خنک کنید.
- پوست مرده اطراف تاول را با یک قیچی تمیز و کوچک جدا کنید. به آرامی محل را با آب و صابون ملایم تمیز کنید. سپس یک پماد آنتی بیوتیک روی زخم بمالید و روی آن را با باند نچسب بپوشانید.
راه‌های مقابله با آفتاب سوختگی
- لباس‌های محافظ در برابر نور خورشید
- استفاده از عینک و کلاه
- پوشیدن پیراهن‌های گشاد و آستین بلند و شلوارهای بلند زمانی که زیر نور آفتاب هستید، عادت خوبی است.
- اگرچه لباس‌های سفید به اندازه رنگ‌های تیره محافظ نیستند. اما هرچه بافت پارچه سفت‌تر باشد، محافظت بیشتری در برابر آفتاب خواهید داشت.
- استفاده از کرمهای ضدآفتاب، این ممکن است بیهوده به نظر برسد، بسیاری از ما استفاده از ضد آفتاب را فراموش می‌کنیم. شما میتوانید از بین یک ضد آفتاب شیمیایی یا معدنی (که گاهی اوقات به آن ضد آفتاب فیزیکی نیز گفته می‌شود) کرمی که حاوی دی اکسید تیتانیوم یا اکسید روی است، انتخاب کنید.
- ضدآفتاب‌های شیمیایی با پوست شما واکنش شیمیایی می‌دهند و مانند یک اسفنج عمل می‌کنند و نور ماوراء بنفش را جذب می‌کنند تا به پوست آسیب نرسانند. کرمهای ضد آفتاب شیمیایی ممکن است کمی تحریک کننده تر باشند. اگر پوست حساسی دارید، پس واقعاً می‌خواهید به دنبال ضد آفتاب معدنی باشید.
- فراموش نکنید که کرم ضد آفتاب را در طول روز دوباره استفاده کنید.
سخن پایانی
در این مطلب درباره سوختگی و روش‌های درمان سوختگی توضیح دادیم. با انجام این راهکار ها، همچنین در صورت بدتر شدن درد، سردرد، گیجی، حالت تهوع، تب، لرز، درد چشم یا تغییرات بینایی، یا علائم عفونت مانند تاول‌هایی با تورم، چرک یا رگه‌ها، به دنبال کمک پزشکی باشید.
گنجاندن برخی غذاها و نوشیدنی‌ها در رژیم غذایی پس از آفتاب سوختگی ممکن است در کوتاه مدت به بهبود پوست کمک کند و حتی به کاهش خطر عواقب طولانی مدت مانند سرطان پوست کمک کند.
همانطور که گفته شد، بهترین کاری که میتوانید برای پوست و سلامت کلی خود انجام دهید، جلوگیری از آفتاب سوختگی است. معمولا آفتاب سوختگی‌ها خود به خود خوب می‌شوند. در صورت آفتاب سوختگی شدید باید به پزشک مراجعه کنید.
