همزمان با افزایش سن، رویه های داخلی بدن شما ، مثل چرخه بازسازی سلول ها، آرامتر شده و زمان طولانی تری برای تکمیل شدن نیاز دارند. این روند آرام، به بروز نشانه های پیری، چین و چروک ، اجازه خود نمایی می دهد. این نشانه ها اگه زود تر از موعد پیدا بشند شمارو شگفت زده می کنند برای همین به این حالت پیری زودرس می گوییم.
بهتره خیالتون رو راحت کنم، اصلا امکان نداره از بروز علائم پیری به طور کل جلوگیری کنیم! ولی راه هایی هست که میشه به کمک آنها این علائم رو کاهش داد، بخصوص اگه زود تر از موعد بروز کنن!
در ادامه درباره این که در پیری زودرس باید مراقب چه نکاتی باشیم و اصلا چرا پیری زودرس به وجود میاد و سایر نکات مهم در این زمینه صحبت کنیم.
نشانه های پیری زودرس چی هست؟
پروسه پیر شدن از فردی به فرد دیگه متفاوته اما با این حال نشانه های خاصی از پیری وجود داره که اگه قبل از سن 35 سالگی متوجه اون ها بشید دچار پیری زودرس هستید.
لک آفتاب
این لک ها که به لک پیری یا لک کبد هم مشهور هستند، نقاط رنگی ساف بر روی پوستند که معمولا به دلیل آسیب های ناشی از آفتاب یا افزایش سن به وجود می آیند. این نواحی که دچار ناهنجاری شدید رنگدانه ای شده اند معمولا روی صورت، پشت دست یا بازو ایجاد می شوند.
این لک ها معمولا باید بعد از سن 40 سالگی ظاهر شوند البته فراموش نکنید هرچه پوست روشن تری داشته باشید، زود تر دچار این عارضه پوستی خواهید شد.
پیری دست
در طول زمان، لایه بالایی پوست نازکتر شده و پروتئین های ساختاری خود ، مثل کلاژن که به پوست شکل و ساختار می بخشه، رو از دست میده! در این شرایط رگهای دستان شما برآمده تر شده، دست لاغر تر شده و مستعد چین و چروک می شود. تا کنون هیچ بررسی درمورد زمان شروع پیری دست صورت نگرفته، اما طبق تجربه بیشتر مردم در اواخر دهه 30 و اوایل دهه 40 این علائم رو مشاهده می کنند.
ایجاد لک و التهاب بر روی سینه
بسیاری از افراد با بالا رفتن سن دچار تکه های تغییر رنگ یافته بر روی سینه خود می شوند، مثل لک آفتاب، این نواحی تغییر رنگ یافته با بروز آسیب به سلول های پوستی توسط عوامل محیطی مثل خورشید به وجود می آیند. این دسته تغییر رنگ پوستی همیشه به افزایش سن مرتبت نیستند و میتونن ناشی از اگزما یا مشکلات پوستی دیگه که به سلول های رنگدانه (ملانین) پوست آسیب می رسانند باشد.لازم به یادآوریست این بیماری نیز میانگین زمانی خاصی برای ظاهر شدن ندارد.
پوست خشک و خارشدار
خشکی و خارش پوستی نسبت به موارد بالا بسیار مرسوم تر هست اما با افزایش سن ممکن است بیشتر اتفاق بیوفتد یا شدید تر بشه چون با افزایش سن پوست نازک تر میشه و آب کمتری رو میتونه درخودش ذخیره کنه. در سنین حدود 40 سال ممکنه متوجه بشید که پوستتون نسبت به قبل خشک تر و مستعد پوسته پوسته شدن هست!
چروک یا افتادگی پوست
از سن 30 سالگی به بعد، فرایند تولید کلاژن پوست شما آهسته تر می شود. اگه نمیدونید کلاژن چی هست، باید بدونید یک پروتئین بسیار مهم هست که بافت و ساختار پوست شمارو میسازه و به پوست شما کمک میکنه که محکم سر جای خودش بمونه و ضخامت خودش رو حفظ کنه.
وقتی میزان کلاژن از حد استاندارد کمتر بشه افتادگی و چین و چروک توی پوست بوجود میاد. در ابتدا این علائم در نواحی که زیاد از ماهیچه هاشون استفاده می کنید دیده میشه، مثل پیشانی، دور چشم و… یا نواحی که زیاد تحت تاثیر اشعه آفتاب قرار گرفتند.
ریزش مو
ریزش مو با از بین رفتن سلول های بنیادی که باعث رشد موهای جدید در فولیکول های مو می شوند، اتفاق میفته. تغییرات هورمونی، عوامل محیطی، ژنتیک، سبک زندگی و… در تایین زمان ریزش مو نقش دارند.
طبق آمار بیش از 40% از خانوم ها بعد از سن 70 سالگی ریزش مو رو تجربه کردن اما این اعداد برای آقایان بد تر هست و بیش از 50% از آقایان در50 سالگی ریزش مو رو تجربه می کنند.
عوامل پیری زودرس چیست؟
پیری زودرس عوامل متفاوتی دارد که هر کدوم تاثیر مختلفی بر روی افزایش سرعت پیرشدن و بروز پیری زودرس دارند.
استعمال دخانیات
سموم موجود در سیگار پوست شما رو در معرض استرس اکسیداتیو قرار میده، این یعنی پوست شما دچار خشکی، چین چروک و سایر نشانه های پیری زودرس میشه!
برنزه کردن و اشعه آفتاب
قرارگیری زیر اشعه آفتاب، برنزه کردن و هرکاری که موجب نفوذ اشعه ماورا بنفش به پوست شما بشه، باعث تخریب DNA سلول های پوستی و افزایش چین و چروک خواهد شد.
ژنتیک
برخی شرایط بسیار نادر ژنتیکی وجود داره که باعث میشه شما علائم پیری رو در دوران کودکی و اوایل بلوغ نشون بدین. این بیماری به پروجریه مشهور هست. این بیماری از در هر یک میلیون نفر یک بار اتفاق میفته و باعث چروک پوست، سفید شدن مو و کچلی در سنین بین 13 تا 30 سالگی میشه.
البته سندروم های ژنتیکی دیگه مثل سندروم: وارنر، گلیفورد و… هم وجود داره که علائم مختلفی دارن اما درنهایت همگی به پیری زودرس در سنین پایین ختم می شوند.
آیا فاکتور های دیگری در ایجاد پیری زودرس دخیل هستند؟
بعضی از عادت های موجود در سبک زندگی می توانند در نرخ رشد بدن شما و بروز نشانه های پیری تاثیر گذار باشند. حتی اگه به طور مستقیم اثری نداشته باشند.
عادات خوابیدن
زمان بازسازی و تولید مجدد سلول های آسیب دیده فقط و فقط در خواب است.نتایج تحقیقات نشون داده خواب با کیفیت پایین ارتباط کاملا مستقیم با افزایش نشانه های پیری داره و عملکرد صحیح پوست رو مختل میکنه.
رژیم غذایی
تحقیقات علمی ثابت کردن که رژیم غذایی حاوی کربوهیدرات و قند و شکر زیاد به سلامت پوست آسیب وارد میکنه.
مصرف زیاد کافئین و الکل
مصرف الکل شدیدا آب بدن شما رو تخلیه میکنه و در نتیجه باعث دهیدراته شدن پوست شما می شود. این دهیدراته شدن پوست در طول زمان باعث میشه پوست شما خشک بشه و شکل و فرم خودش رو از دست بده.کافئین هم میتونه همین مشکلات رو ایجاد کنه اما درمورد کافئین تحقیقات و آزمایشاتی که نتیجه قطعی داشته باشه صورت نگرفته و این اطلاعات طی تجربه به دست اومده! با این حال احتیاط در مصرف کافئین کار عقلانی به نظر میاد.
شرایط محیطی
لک های پوستی و یا چین و چروک می توانند بر اثر آلاینده های محیطی به وجود بیایند و یا بدتر بشوند.از اون جایی که پوست ارتباط مستقیمی با هوای اطراف داره، در معرض سموم و آلاینده های موجود در محیط روزانه قرار دارد.
استرس
تحقیقات بسیاری در زمینه تاثیر استرس بر روی سلامت بدن انجام شده، این تحقیقات نشون میدن داشتن یک زندگی پر تنش میتونه باعث پاسخ التهابی در بخش های مختلف بدن از جمله پوست بشه، استرس همچنین خواب رو تحت تاثیر میذاره و فرایند ترمیم سلولی رو دچار اختلال میکنه. هورمون های استرس زا در نهایت باعث پیرشدن بدن شما میشن!
برای جلوگیری از پیری زودرس چه کار کنیم؟
وقتی که علائم پیری را در پوست خود مشاهده کردید بسته به نوع آن میتونید اقدام مناسب برای رفع مشکل بردارید. در کل روش صحیح یا غلطی برای پیر شدن وجود نداره و هرکاری که تصمیم میگیرید انجام بدید کاملا بستگی به خودتون داره.
اگر در پوستمان دچار لک و ناهنجاری رنگی هستیم چه کار کنیم؟
اگر متوجه لک، کک و مک و سایر ناهنجاری های رنگی شدین اولین کاری که باید انجام بدین مراجعه به متخصص پوست هست تا مطمعن بشین علت این مشکل بیماری های دیگه نیست. بعد از این کار که متوجه شدین علت این لک ها چی هست میتونید اقدام متقابل رو انجام بدین و در سبک زندگیتون تغییر مناسب رو ایجاد کنید.
استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF حداقل 30 به طور روزانه میتونه تا حد زیادی از شما در برابر اشعه آفتاب مراقبت کنه و تخریب های ناشی از آفتاب بر روی پوست رو به حداقل برسونه.
اگر دوست دارید در مورد ضدآفتاب بیشتر بدونید پیشنهاد ما مطالعه مقاله ” چگونه ضد آفتاب بزنیم؟ ” است
اگه همین الان هم دچار لک آفتاب هستین برای استفاده از ضدآفتاب هنوز دیر نیست و میتونید از افزایش این لک ها جلوگیری کنید.
دارو ها و محصولات متنوعی برای رفع لک آفتاب وجود داره و شما میتونید ازشون برای کمرنگ شدن و رفع کامل این لک ها کمک بگیرید. آلوئه ورا، ویتامین C و محصولات حاوی آلفا هیدروکسید اسید هم برای رفع لک های پوستی و کنترل رنگدانه های پوستی میتونن مفید باشند.
میزان نتیجه گرفتن شما از محصولات پوستی به عوامل زیادی مثل قدمت این لک ها، شدت رنگشون، نوع و رنگ پوست شما، سلامت پوستتون و…. بستگی داره و اگر به هر دلیلی نتیجه دلخواهتون رو نگرفتین میتونین از درمان های کلینیکال استفاده کنید.
برای مطالعه بیشتر درباره لک آفتاب کلیک مقاله “۷ درمان قطعی لکه های آفتاب بر روی پوست” را مطالعه کنید
اگر دچار پیری دست هستیم چکار کنیم؟
اگر پوست دستتون نازک و بیروح شده و رگ های دستتون برآمده و کاملا قابل مشاهده شده اند از کرم های مرطوب کننده دست به طور منظم استفاده کنید.
در صورت مشاهده این علائم باید از محصولی بسیار مرطوب کننده و بسیار آبرسان استفاده کنید که حجم زیادی از رطوبت را به پوست دست شما برسونه همچنین استفاده از کرم ضد آفتاب بروی دست میتونه به کاهش نرخ پیری کمک کنه.
اگه در اثر کاری که انجام میدین یا فعالیت های داخل خونه دستتون در معرض مواد شیمیایی و آلاینده ها هست و نمیتونین به طور کامل این شرایط رو متوقف کنید، حداقل تغییرات کوچکی رو ایجاد کنید، مثلا از دستکش استفاده کنید و استفاده از کرم دست رو هم اصلا فراموش نکنین.
اگر تغییرات ظاهری دستتون خیلی شمارو نگران کرده با یه متخصص پوست مشورت کنین. البته درمان های کلینیکال برای بهبود ظاهر پوست دست از مصرف دارو تا لیزر هم وجود داره.
اگر التهاب و لک روی بدنمون داریم چکار کنیم؟
اگر نواحی تغییر رنگ یافته بر روی سینتون پیدا شده دیگه نباید اجازه بدین نور آفتاب به اون ناحیه برسه و هر روز از کرم ضد آفتاب در اون ناحیه استفاده کنید.
نواحی تغییر رنگ یافته رو با کرم مرطوب کننده، مرطوب کنین و از لوسیونی حاوی ویتامین C یا رتینوئید استفاده کنید.
کرم روشن کننده نقاط حساس بدن بیوآکوا
اگر پوستمان خشک است چکار کنیم؟
اگر پوستتون خارش داره، خشکه، یا پوسته پوسته شده بهتره اول با یک متخصص پوست برای فهمیدن علت مشکل مشورت کنید. اگر مطمعن شدین که دارای هیچ بیماریی نیستین میتونید تغییر سبک زندگیتون رو شروع کنید.
برای کاهش خشکی پوست بهتره بیشتر آب بنوشید تا آب مورد نیاز بدن و پوستتون رو تامین کنید همینطور زمان حمام کردنتون رو کاهش بدین و از آب ولرم استفاده کنید.
در مورد خشکی پوست در نظر داشته باشید که اگر ناشی از نوع پوستتون باشه با این که موقتا پوستتون دهیدراته شده باشه دو مورد متفاوت هست و درمان های مختلفی رو هم داره.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع خشکی پوست و روش های درمان مقاله “۴ نشانه رطوبت کم پوست و روش های رفع آن” پیشنهاد می شود.
ساده ترین راه حل مشکل خشکی پوست استفاده از یک کرم مرطوب کننده هست که به پوست شما سازگاری داره.
اگر با استفاده از مرطوب کننده و تغییر در روتین پوستیتون مشکل برطرف نشد حالا وقتشه که با یک متخصص پوست مشورت کنید تا یک مرطوب کننده قوی بهتون معرفی کنه.
اگر دچار چین و چروک و افتادگی پوست هستیم چکار کنیم؟
بهتره از ضدآفتاب استفاده کنید و هر روز موقع بیرون رفتن از خونه پوستتون رو با ضدآفتاب محافظت کنید.
اگر از دخانیات استفاده میکنید هرچه سریع تر اقدام به ترک اون کنید تا از ادامه پیر شدن پوستتون جلوگیری کنید.
مصرف آب روزانتو رو بیشتر کنید و کرم مرطوب کننده رو توی روتین پوستستون قرار بدین.
محصولات پوستی حاوی چای سبز، ویتامین A ، ویتامین C ، رتینوئید و آنتی اکسیدان میتونه برای رفع این مشکل بسیار کمک کننده باشه.
اگر به درمان های کلینیکال علاقه دارید هم میتونید از بوتاکس و فیلر استفاده کنید.
اگر دچار ریزش مو هستیم چکار کنیم؟
اگر به تازگی حس میکنید موهاتون نازک تر شدن و ریزششون بیشتر شده اولین کاری که باید بکنید استفاده ازشامپوی ضد ریزش مو هست. از غذاهای مغذی در رژیم غذاییتون استفاده کنید و همینطور از مکمل های مولتی ویتامین هم استفاده کنید.
هنگام خرید شامپو ضد ریزش مو حتما در نظر داشته باشید شامپو مخصوص آقایون و خانوم ها جدا هست و حتما محصول صحیح رو تهیه کنید.
آیا این شرایط قابل برگشت هست؟
شما نمیتونید جلو پیرشدن خودتون رو بگیرید. البته میتونید سرعت پیرشدن و بروز علائم پیری رو کمتر کنید.
برای کاهش سرئت پیرشدن تها کاری که باید انجام بدین رساندن رطوبت و مواد مغذی و مکمل های تقویتی به سلول های پوست هست و البته مراقبت از پوست در برابر عوامل مضر محیطی!
اگه میپرسید مواد مغذی و رطوبت رو چجوری باید به پوست برسونید راه حل ساده تغییر در سبک زندگی و راه حل دوم استفاده از محصولات پوستی و داشتن یک روتین پوستی کامل هست.
در برخی موارد مراقبت از پوست و شروع فرآیند درمان، ممکنه برخی از آسیب های پوستی رو درمان کنه و بخشی از ساختار و بافت پوست رو بهبود ببخشه و در موارد دیگه ممکن هست به طور شگفت انگیزی پوست شمارو کاملا به حالت قبل برگردونه و این به موارد بسیار زیادی بستگی داره، پس یادتون باشه یک نسخه مشابه بر روی دو فرد مختلف هیچ وقت نتیجه یکسان نداره.
با متخصص مشورت کنید
برخی علائم پوستی میتونن نشونه بیماری های شدید و خطرناک مثل سرطان و.. باشن پس هیچ وقت تغیرات نپوستیتون رو دست کم نگیرید و با متخصص پوست مشورت کنید.
به عنوان مثال ریزش مو میتونه نتیجه سوتغذیه یا استرس باشه همینطور ممکنه نتیجه مشکلات هورمونی یا مشکلات قدد هم باشه بنابر این در این شرایط برای گرفتن نتیجه، صرفه جویی در زمان و هزینه و از همه مهم تر سلامت خود باید با دکتر مشورت کرد.
همینطور اگر سنتون بیشتر از 35 هست و آرام آرام علائم پیری دارن خودشون رو نشون میدن و میخواید بدونید کدوم طبیعی و کدوم غیر طبیعی هست، باز هم تنها کسی که میتونه به شما کمک کنه متخصص هست اون ها میتونن با توجه به شرایط خاص شما مثل سبک زندگی، شرایط محیطی و… برای رفع مشکلات شما راه حل ارائه کنن.
راه حل های دیگر برای جلوگیری از پیری زودرس:
فاکتور های بسیاری در شدت علائم پیری تاثیر گذار هستن، بعضیاشون قابل کنترل هست و بعضی نه!
استفاده از کرم ضدآفتاب
به نظر من بزرگترین کاری که میتونید انجام بدین برای کاهش پیری استفاده صحیح و روزانه از کرم ضد آفتاب با spf حداقل 30 هست.
بجز صورت به قسمت های دیگه پوستتون هم توجه کنید
استفاده از کرم مرطوب کننده و روتین پوستی خودتون رو فقط به صورت محدود نکنین و حداقل از لوسیون برای سایر قسمت های بدنتون هم استفاده کنید، فراموش نکنید استفاده از کرم دست هم میتونه توی جوان تر نشون دادنتون بسیار تاثیر گذاره.
چندین محصول جدید رو با هم به پوستتون نزنید، به هر محصول زمان کافی برای تاثیر گذاری بدهید
بعضی از شرکت های تولید محصولات پوستی ادعای سنگینی برای تاثیر گذاری بسیار سریع محصولاتشون دارن ولی واقعیت اینه که هر محصول پوستی به مدت زمانی برای تاثیر گذاری واقعی نیاز داره بنابر این باید در استفاده از محصولات صبور باشید و دوره کامل رو انجام بدین تا نتیجه مطلوب رو بگیرید.
قبل از خواب از پاک کردن کامل آرایشتون مطمعن بشید
شیوه شست و شوی صورت میتونه در سلامت پوستتون بسیار تاثیر گذار باشه.
بهتره صورتتون رو دوبار در روز بشویید و از آب گرم و شوینده مخصوص و ملایم برای شست و شو استفاده کنید. و مطمعن بشید صورتتون از هرگونه آلودگی و آرایش کاملا پاک شده و بعد به رخت خواب برید.
خواب منظم داشته باشید
خواب صحیح برای کل ارگان های بدن لازم هست و از همه مهم تر پوستتون.
پیروی از یک برنامه منظم برای خواب به پوستتون اجازه بازسازی میده.
رژیم غذایی متعادل داشته باشید
داشتن یک رژیم غذایی متعادل شمارو مطمعن میکنه که تمام مواد مغذی مورد نیاز پوست برای بازسازی و سلامت سلول ها رو تامین می کنید.
آب کافی بنوشید
کمبود آب در پوست میتونه باعث ایجاد چین و چروک زود تر از موعد بشه. روزانه هشت لیوان آب میتونه رطوبت مورد نیاز پوستتون رو تامین کنه.
فعالیت زیاد داشته باشید
ورزش و فعالیت بدنی میتونه چرخه بازسازی سلول های پوستی تو تقویت کنه و باعث افزایش سلامت پوست شما بشه این مورد به جوان تر ماندن شما کمک فراوان میکنه.
از مصرف دخانیات دوری کنید
اگر آسیب رسوندن به پوستتون توسط سموم موجود در دخانیات رو متوقف کنید پوستتون فرصت بازسازی پیدا میکنه.
در یک تحقیق قدیمی آمده، شرکت کننده های که سیگار رو ترک کردن بعد از یک سال پوستی به مراتب جوان تر و سالم تر از قبل پیدا کردن.
استرس خودتون رو مدیریت کنید
اگر تحت استرس زیاد هستید، از تکنیک های مدیریت استرس استفاده کنید.
یوگا، قدم زدن و مدیتیشن میتونه به شما کمک کنه.
